Türkiyəli ilahiyyatçı Nihat Hatipoğlunun “qadın ərini cinsi borcunu yerinə yetirməyə məcbur edə bilər” fikri ictimai müzakirələri yenidən alovlandırdı. Bu açıqlama, xüsusilə də ailə münasibətlərinə hüquqi-dini çərçivələrdən baxan yanaşma olması ilə, cəmiyyətdə həm narahatlıq, həm də çaşqınlıq doğurur.
İlahiyyatçı fikirlərində qadın və kişinin cinsi hüquqlarının bərabər olduğunu desə də, onun izah tərzi münasibətləri insani bağlardan çıxarıb hüquqi “məcburetmə aktı”na çevrilmiş kimi göstərir. Bu, həm sosial, həm etik, həm də psixoloji baxımdan ciddi suallar yaradır.
Cəlal Ələddinoğlu düşünür ki, bu cür yanaşmalar ailə həyatının mahiyyətinə deyil, mexaniki quruluşuna toxunur; münasibətləri “kim, nə zaman, nəyi etməlidir” formulu ilə deyil, qarşılıqlı hörmət və könüllü ahənglə yönləndirmək daha sağlamdır; ilahiyyatçının təqdim etdiyi schema isə real həyatdan çox, əski fiqh kitablarının sərt çərçivələrini xatırladır. O əlavə edir ki, cinsi həyatın hüquqi məcburiyyət kimi izah olunması tərəfləri yaxınlaşdırmır, əksinə, məsafə yaradır və ailə institutunu daha da gərginləşdirir.
Neytral baxışla yanaşanda belə görünür ki, Hatipoğlunun açıqlaması mövzunu həssaslıqdan çıxarıb hüquqi borcların siyahısına çevirir. Halbuki, ailə münasibətləri yalnız dini və ya hüquqi maddələrlə deyil, qarşılıqlı anlaşma, emosional sağlamlıq və etik davranışla qurulur.
İlahiyyatçının mövqeyi isə bu reallığı kölgədə qoyur və cinsi münasibətləri “borc” kimi təqdim etməklə mövzuya lazımsız sərtlik gətirir. Bu da, təbii olaraq, daha geniş və dərin müzakirələrə səbəb olur — çünki cəmiyyət artıq köhnəlmiş yanaşmaların diktəsi ilə deyil, insanı önə çıxaran yeni düşüncə tərzi ilə yaşamağa çalışır.
MM.AZ
MM.AZ
