MUASİRMEDİA.AZ saytının Baş redaktoru Güllər Bəhrəmovanın hüquqşünas və mediator Zaur Quliyev ilə müsahibəsi
SUAL – Zaur müəllim, insanlar bir-birini sevərək ailə qururlar. Amma zaman keçdikcə sevgi üzərində qurulan bu ailələr də dağıla bilir. Sizcə, səbəb nədir?
CAVAB – Əslində, sevgi ailənin başlanğıcı üçün gözəl bir təməldir. Amma davamlılığı təmin etmək üçün təkcə sevgi kifayət etmir. Sevgi zamanla formalaşan, dəyişən və sınaqlardan keçən bir duyğudur. Ailənin dağılma səbəbi çox vaxt tərəflərin real həyatla bağlı gözləntilərinin uyğun gəlməməsi, öhdəliklərə yanaşmadakı fərqlər və ən əsası, bir-birini dinləməyi, anlamağı bacarmamalarıdır.
SUAL – Yəni sevgi bir müddət sonra kifayət etmir?
CAVAB – Sevgi təbii ki, vacibdir. Amma ailə münasibətləri yalnız hisslərlə idarə olunmur. Burada hüquqi öhdəliklər, mənəvi məsuliyyət, gündəlik həyatın reallıqları var. Tərəflər bir-birinə sevgi ilə yanaşdıqları qədər, qarşılıqlı hörmət, dözümlülük və məsuliyyət hissi də daşımalıdırlar. Sevgi emosional bağdır, ailə isə hüquqi və sosial institutdur.
SUAL – Bəs siz mediator kimi, boşanma prosesində ən çox rast gəldiyiniz səbəblər nələrdir? CAVAB –Ən çox rast gəldiyimiz hallardan biri emosional yetkinliyin olmamasıdır. İnsanlar bir-birinə aşiq olur, amma münaqişə zamanı qarşı tərəfə necə yanaşacağını, necə dinləyəcəyini, necə həll yolu tapacağını bilmir. Digər səbəb isə ailə daxili rolların qeyri-müəyyən və ya düzgün bölüşdürülməməsidir. Bəzən tərəflər öz hüquqlarını və vəzifələrini dərk etmirlər. Məsələn, bir valideynin uşaqla ünsiyyət hüququnu tanımamaq və ya alimenti yalnız maddi yük kimi qəbul etmək kimi hallar boşanma prosesini daha da gərginləşdirir.
SUAL – Belə hallarda hüquqi maarifləndirmə necə rol oynayır?
CAVAB – Hüququnu bilməyən insan, vəzifəsini də yerinə yetirə bilməz. Ailə hüququ sahəsində maarifləndirmə çox önəmlidir. İnsanlar bilməlidir ki, ailə təkcə hisslər deyil, həm də məsuliyyətdir. Məsələn, uşaqla görüş hüququ bir lütf deyil, qanuni hüquqdur. Aliment öhdəliyi yalnız məhkəmə qərarı ilə deyil, mənəvi borcla da bağlıdır. Əgər tərəflər bu məsələləri əvvəlcədən bilsələr və evliliyə hüquqi baxımdan da hazır olsalar, çox boşanmaların qarşısını almaq olar.
SUA L– Sizcə, çıxış yolu nədir?
CAVAB – Çıxış yolu – düzgün ünsiyyət, qarşılıqlı hörmət, hüquqi və emosional maariflənmədir. Evlənmək asandır, amma ailə olmaq çətindir. Ailə olmaq üçün sevgi vacibdir, amma bəs eləmir. Orada anlayış, səbir, kompromis və hüquqi bilik də olmalıdır
. – Təşəkkür edirik, Zaur müəllim.
– Mən təşəkkür edirəm.
SUAL – Zaur müəllim, insanlar bir-birini sevərək ailə qururlar. Amma zaman keçdikcə sevgi üzərində qurulan bu ailələr də dağıla bilir. Sizcə, səbəb nədir?
CAVAB – Əslində, sevgi ailənin başlanğıcı üçün gözəl bir təməldir. Amma davamlılığı təmin etmək üçün təkcə sevgi kifayət etmir. Sevgi zamanla formalaşan, dəyişən və sınaqlardan keçən bir duyğudur. Ailənin dağılma səbəbi çox vaxt tərəflərin real həyatla bağlı gözləntilərinin uyğun gəlməməsi, öhdəliklərə yanaşmadakı fərqlər və ən əsası, bir-birini dinləməyi, anlamağı bacarmamalarıdır.
SUAL – Yəni sevgi bir müddət sonra kifayət etmir?
CAVAB – Sevgi təbii ki, vacibdir. Amma ailə münasibətləri yalnız hisslərlə idarə olunmur. Burada hüquqi öhdəliklər, mənəvi məsuliyyət, gündəlik həyatın reallıqları var. Tərəflər bir-birinə sevgi ilə yanaşdıqları qədər, qarşılıqlı hörmət, dözümlülük və məsuliyyət hissi də daşımalıdırlar. Sevgi emosional bağdır, ailə isə hüquqi və sosial institutdur.
SUAL – Bəs siz mediator kimi, boşanma prosesində ən çox rast gəldiyiniz səbəblər nələrdir? CAVAB –Ən çox rast gəldiyimiz hallardan biri emosional yetkinliyin olmamasıdır. İnsanlar bir-birinə aşiq olur, amma münaqişə zamanı qarşı tərəfə necə yanaşacağını, necə dinləyəcəyini, necə həll yolu tapacağını bilmir. Digər səbəb isə ailə daxili rolların qeyri-müəyyən və ya düzgün bölüşdürülməməsidir. Bəzən tərəflər öz hüquqlarını və vəzifələrini dərk etmirlər. Məsələn, bir valideynin uşaqla ünsiyyət hüququnu tanımamaq və ya alimenti yalnız maddi yük kimi qəbul etmək kimi hallar boşanma prosesini daha da gərginləşdirir.
SUAL – Belə hallarda hüquqi maarifləndirmə necə rol oynayır?
CAVAB – Hüququnu bilməyən insan, vəzifəsini də yerinə yetirə bilməz. Ailə hüququ sahəsində maarifləndirmə çox önəmlidir. İnsanlar bilməlidir ki, ailə təkcə hisslər deyil, həm də məsuliyyətdir. Məsələn, uşaqla görüş hüququ bir lütf deyil, qanuni hüquqdur. Aliment öhdəliyi yalnız məhkəmə qərarı ilə deyil, mənəvi borcla da bağlıdır. Əgər tərəflər bu məsələləri əvvəlcədən bilsələr və evliliyə hüquqi baxımdan da hazır olsalar, çox boşanmaların qarşısını almaq olar.
SUA L– Sizcə, çıxış yolu nədir?
CAVAB – Çıxış yolu – düzgün ünsiyyət, qarşılıqlı hörmət, hüquqi və emosional maariflənmədir. Evlənmək asandır, amma ailə olmaq çətindir. Ailə olmaq üçün sevgi vacibdir, amma bəs eləmir. Orada anlayış, səbir, kompromis və hüquqi bilik də olmalıdır
. – Təşəkkür edirik, Zaur müəllim.
– Mən təşəkkür edirəm.
MUASİRMEDİA.AZ
GÜLLƏR BƏHRƏMOVA.
GÜLLƏR BƏHRƏMOVA.
